مصطفی سراب زاده – افرا ورزش: کمبود انرژی نسبی (REDs) در ورزش اخیراً به شدت مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک موضوع داغ مورد بحث بوده است زیرا بسیاری از ورزشکاران از دریافت انرژی کم و پیامدهای خطرناک مرتبط با سلامتی آن رنج می برند.
ممکن است مانند یک ضربه مغزی مرتبط با ورزش واضح نباشد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که خطری پنهان برای سلامت ورزشکار است و همچنین گزارش شده است که از ۲۷ فدراسیون ورزشی بین‌المللی تنها دو مورد برنامه‌های مخصوص REDs را به ورزشکاران خود ارائه می‌دهند که این عدد بسیار کم و قابل تامل است.
بنابراین، همه ما می‌دانیم که از روش‌های بررسی دقیق و دستکاری ایمن ترکیب بدن تا افزایش آگاهی از برنامه‌های پیشگیری و درمان، هنوز کارهای زیادی باید انجام شود.
بسیار خوشحالم که با پروفسور مارگو موانتجوی Prof Margo Mountjoy که یک محقق برجسته کانادایی الاصل و استاد تمام دپارتمان پزشکی ورزشی دانشگاه مک مستر کانادا است در این زمینه صحبت می‌کنم.
وی یک شناگر نخبه سابق، محقق اصلی و پیشرو بسیاری از تحقیقات متمرکز بر REDs است که تعاریف جدیدی را برای REDs در ورزش بنیان نهاده است.
همچنین او عضو هیئت علمی پزشکی یا مشورتی در کمیته بین‌المللی المپیک IOC، فدراسیون بین‌المللی المپیک تابستانی ASOIF، فدراسیون بین‌المللی فوتبال FIFA، فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های آبی FINA، کمیته جهانی ضد دوپینگ WADA و راگبی است.
بنابراین، ما سعی کردیم مهم‌ترین جنبه‌های اجرای استراتژی‌های پیشگیرانه یا جبرانی برای REDs به همراه رسیدگی به شکاف‌های تحقیقاتی را پوشش دهیم که خلاصه‌ای از نکات مهم را در زیر می‌خوانید. مصاحبهٔ کامل را می‌توانید از طریق لینک‌های انتهای مقاله دنبال کنید.
من فکر می‌کنم ما باید افزایش توجه به ورزش زنان را در سال ۲۰۲۳ جشن بگیریم. جام جهانی فوتبال را در استرالیا داشتیم همین‌طور لیگ حرفه‌ای هاکی که تازه در امریکای شمالی شروع به کار کرد. کنفرانس‌های زیادی که مخصوص ورزش زنان در سال‌های اخیر داشته‌ایم همه نشان‌دهنده پیشرفت و توجه بیشتر به این حوزه است.
نوآوری، آموزش و مؤلفه‌های روانی
سندروم REDs یعنی فرد یا ورزشکار عمداً یا سهوی به دلایل مختلف کسر دریافت کالری دارد (دریافت کالری روزانهٔ کمتر از حد مجاز و یا کمتر از مصرف آن).
این سندرم در ورزش اولین‌بار در سال ۲۰۱۴ معرفی شد، بنابراین حدود ۱۰ سال پیش بود و من بهبود در شناخت این سندرم را حس می‌کنم. پیشرفت‌های بین‌المللی صورت گرفته است، اما در برخی از گوشه‌های جهان دانش کاملاً فراگیر نشده است، آفریقا، آمریکای جنوبی و برخی از بخش‌های آسیا، بنابراین از اینکه بخشی از این گفتگو بودید متشکرم
من شدیداً نگران هستم که کارهای زیادی برای انجام دادن داریم خصوصاً دخترانی که در سنین نوجوانی هستند و به دلایل زیادی از ورزش دور می‌شوند و هنوز موانعی برای زنان در زمینه پزشکی و پژوهشی وجود دارد تا شناخته شوند و شغل پیدا کنند.
انتقال خوب دانش در مورد این سندرم پیشنهاد مهم IOC است. IOC بیانیه‌های اجماع را در زمینهٔ REDs تولید می‌کند و آنها همچنین بر ترجمه دانش این اظهارات برای ورزشکاران، مربیان و پزشکان تمرکز می‌کنند. ما باید پزشکی ورزشی و علم را مورد هدف قرار دهیم.
این تمرکز کاری ما است که در حال حاضر با گروه کاری متخصص دانشمندان و متخصصان بالینی از سراسر جهان انجام می‌دهیم. چند ماه پیش مقالهٔ ما در همین زمینه REDs در مجله پزشکی ورزشی بریتانیا (british journal of sport medicine) منتشر شده است.
ورزشکارها بیشتر از طریق سیستم مدرسه و سیستم دانشگاهی بالا می‌آیند و این درست جایی است که باید هدف قرار دهیم و تعادل انرژی در تمرین را در این سنین آموزش دهیم تا راه را برای رسیدن آنها به اوج آسان‌تر کنیم.
فرهنگ بسیار مهم است، فرهنگ در زندگی روزمره ما بسیار ریشه دوانده است و در ورزش نفوذ می‌کند؛ بنابراین رویکردها به غذا، به تصویر بدن، ظاهر، کم خوردن و ترکیب بدن مربوط به ورزش، خصوصاً در دختران جوان، پدیده‌های پیچیده‌ای هستند که تحت‌تأثیر خانواده، دوستان و مربیان قرار دارند. رسانه‌ها و جامعه هم تأثیر می‌گذارند و تغییر دادن همهٔ اینها امری بسیار سخت است؛ اما امکان‌پذیر.
نگرش‌های غلط به شکل بدنی، تغذیه و کسری کالری باید ابتدا در جامعه حذف شود وگرنه به طور خودکار سلامت ورزشکاران جوان ما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. هرچه قدر متخصصین امر از خطر کسری کالری بگویند، انتظارات و نگرش‌های جامعه مکرراً آنها را دوباره بدین راه سوق می‌دهد.
در وب‌سایت کمیته بین المللی المپیک یک پروژهٔ آموزشی ویدئویی داریم به نام تصویر بدن سالم که بسیار کمک‌کننده خواهد بود. کارهایی هم اخیراً برای مرکز ورزش کانادا انجام دادیم که بر روی دیسمورفیا (dysmorphia) و تصویر بدنی ورزشکاران بوده است.
ورزش‌های استقامتی و اولترا همیشه پرخطرترین ورزش‌ها برای ابتلای ورزشکار به سندروم REDs هستند. البته ورزش‌های زیبایی و هنری و هر ورزشی که وزن بسیار مهم است می‌تواند در این دسته باشد.
بنابراین ابزارهای ارزیابی این سندروم باید مرتب در این ورزش‌ها اجرا شود. ما مقاله‌ای توسط IOC در بیانیه اجماع در مجله (British Journal of Sport Medicine) در سپتامبر ۲۰۲۳ منتشر کردیم و در آن ابزار ارزیابی بالینی REDs را شرح دادیم که اولین قدم در مانیتور کردن جمعیت زیادی از ورزشکاران با استفاده از ابزار بالینی بود.
اینها می‌توانند اختلال غذایی یا کسری کالری و انرژی را در دختران و پسران ورزشکار به‌سرعت تشخیص دهند قبل از اینکه ورزشکار وارد مرحله‌ای شود که نه فقط زندگی حرفه‌ای ورزشی او، بلکه سلامتی‌اش به خطر بیفتد.
این ابزار برای خانم های ورزشکار با نام پرسشنامه ی ( LEAF) تخصیص سازی شده است.
اینکه حضور متخصصین تغذیهٔ عمومی برای ورزشکاران چقدر مضر است فقط می‌توانم این را بگویم که نسخه‌نویسی تغذیه‌ای برای ورزشکاران کاملاً متفاوت از عموم است. خصوصاً برای هر ورزشکار با هم تیمی او باید متفاوت باشد؛ زیرا نیازهای بارگیری تغذیه‌ای بدنی آنها وابسته به پاسخ‌های سازگاری تمرینی است که در هر فرد کاملاً متفاوت است.
در جایی که تیم حرفه‌ای از متخصص تغذیهٔ ورزشی نباشد، درک می‌کنم که شاید حضور متخصصین عمومی الزاماً یک راه‌حل باشد؛ اما به‌شرط اینکه آنها دوره‌های تخصصی کمیته ملی المپیک را که در زمینهٔ تعادل انرژی در ورزشکاران است را گذرانده باشند.
عوامل اجتماعی
من فکر می‌کنم برای مربیان بسیار مهم است که بدانند ورزشکارانی که با آنها کار می‌کنند، انسان هستند. آنها افرادی هستند که بدن و ساختار اجتماعی پیچیده‌ای دارند و افرادی هستند که فقط برای مدت کوتاهی از زندگی خود بدنشان را تحت کنترل مربیان قرار می‌دهند. آنها پس از ورزش حرفه‌ای نیاز به عمر طولانی و زندگی سالم دارند.
من مربیان را تشویق می‌کنم تا آنجا که می‌توانند در مورد تغذیه، به‌ویژه در مورد زنان و ورزشکاران درحال‌رشد و اینکه چگونه رویکرد تیم محور در مربیگری به علم مربوط است، از طریق متخصص تغذیه ورزشی و پزشکی ورزشی و غیره، به‌خوبی آموزش ببینند.
مربیان باید یاد بگیرند که دوره‌های تمرینی را در سنین پایه و رشد طوری طی کنند که فقط در راستای منفعت موقتی خود و تیم نباشد، پس زندگی آیندهٔ بازیکن چه می‌شود؟ باید برنامه‌های تغذیه را طوری نسخه کرد که به سوزاندن بدن ورزشکاران در درازمدت، ازبین‌رفتن بافت‌های استخوانی و مفصلی پس اتمام ورزش حرفه‌ای بعد از سی و پنج‌سالگی بر اثر تمرین بیش از حد سخت در سنین جوانی یا کسری کالری مثل REDs منجر نشود.
می‌دانید که آرزوی لاغر بودن و لاغری فراتر از ورزش به فرهنگ برمی‌گردد. وقتی ما از نمادها، مدلینگ و هنرهای تئاتری خود استفاده می‌کنیم و در رسانه‌ها می‌دانید که زنان لاغر مورد تشویق قرار می‌گیرند، بنابراین در ورزش هم توجه بیش از حد به وزن در میان مربیان و ورزشکاران خانم بسیار تخریب‌کننده است و علت اصلی سندرم REDs.
وزن تنها عدد است و همان‌طور که گفتید هیچگاه اهمیت ندارد، بلکه درصد عضله به چربی است که یک فرد را در ورزش به اجرای شگفت‌انگیز می‌رساند و یک فرد را در جامعه به‌سلامت کامل.
به یاد داشته باشید که هیچ‌کس هرگز به‌خاطر لاغری یا شکلی که به نظر می‌رسید مدال المپیک نگرفت. شما فقط برای عملکرد ورزشی مدال می‌گیرید و هیچ مدالی برای ترکیب بدن ایده‌آل وجود ندارد.
مانیتورینگ – دسترسی و تعادل انرژی
ما قطعا نمی‌گوییم که انرژی کم فقط به اختلال خوردن مربوط می‌شود. این کسری انرژی می‌تواند در غیاب اختلالات تغذیه‌ای رخ دهد.
به‌عنوان‌مثال، می‌توانید ورزشکاری داشته باشید که تصویر بدنی سالمی دارد و احساس می‌کند زیاد غذا می‌خورد، اما انرژی زیادی را در ورزش استقامتی صرف می‌کند، بنابراین به‌اندازه کافی احساس نیاز نمی‌کند، زیرا اشتها در سطوح بالا شاخص حساسی برای نیازهای انرژی شما نیست. اینجاست که متخصص تغذیه مخصوص همان ورزش می‌تواند نیاز را بشناسد.
· به‌عنوان پزشک، پزشکان را تشویق می‌کنیم که اگر به فکر تشخیص بیش تمرینی هستند، قبل از اینکه بگویند تمرین بیش از حد است، باید RED را رد کنند.
نویسنده: مصطفی سراب زاده
منبع و مصاحبه کامل:
