سلامت اینستاگرامی در برابر سلامت واقعی

مصطفی سراب زاده – افرا ورزش: در دنیایی که به طور فزاینده‌ای تحت تسلط رسانه‌های اجتماعی است، قدرت یک پست برای تأثیرگذاری و الهام بخشیدن به میلیون‌ها نفر در عرض چند ثانیه غیرقابل‌انکار است.

زمانی که این قدرت به طور غیرمسئولانه و با اهداف دیگری به کار گرفته شود، می‌تواند به یک نیروی مخرب تبدیل شود، به‌ویژه در حوزه سلامت و تناسب‌اندام.

امروزه انبوهی از اطلاعات گمراه‌کننده، بی‌پایه و اساس و بدون کوچک‌ترین پشتوانه علمی روزانه به انتظارات غیرواقع بینانه ما می‌افزاید و به طرز ماهرانه‌ای ادراک ما و در نتیجه سلامت جسمانی، عاطفی و روانی ما را تغییر می‌دهد.

مطالعات اخیر که به بررسی اعتبار و محتوای اکانت‌های اینستاگرام متمرکز بر تناسب اندام پرداخته‌اند، واقعیات ناراحت‌کننده‌ای را آشکار می‌کنند.

بسیاری از این اکانت‌های فعال با دنبال‌کنندگان پرتعداد، اطلاعات نادرستی را منتشر می‌کنند، رژیم‌های غذایی مضر را تداوم می‌بخشند، و تمرین‌های با شدت بالا و بالقوه خطرناک را بدون هیچ نظارت یا تأییدیه‌ای متخصص تمجید می‌کنند.

این روند به طور نگران‌کننده‌ای تنها به توصیه‌های نادرست تغذیه و ورزش محدود نمی‌شود. ترویج تصویرهای غیرواقعی یا غلط از تناسب اندام و ساخت الگوی مخرب تناسب اندام در ذهن مخاطب، هم اکنون به طور قابل‌توجهی حس رضایت از خود، حس زندگی، عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس را از بین می‌برد.

این مسائل صرفاً بخش کوچک قابل مشاهده‌ای از یک ویرانی بسیار بزرگ‌تر و مخرب‌تر است که آمار سلامت عمومی جامعه جوان ما در مقایسه با کشورهای همسان، گویای همه چیز است.

نمایش تحریف شده سلامت و تندرستی که دائم از طریق تصاویر ساختگی و استانداردهای بدنی غیرواقعی به تصویر کشیده می شود، جوهر واقعی می شود اندام و سلامت را پنهان می‌کنند.

این تحریف مداوم طی سال‌ها باعث ظهور راه‌حل‌های «رفع سریع»، مانند رژیم‌های غذایی مد روز و مکمل‌های کاهش وزن «معجزه‌آسا» شده است که غالبا افراد را در یک چرخه ناسالم رژیم غذایی نه فقط یویو و برگشت‌پذیر، بلکه به‌شدت آسیب‌پذیر قرار می‌دهد.

تاکید بر تمرینات با شدت بالا و متمرکز بر کالری، نه‌تنها اهمیت حیاتی تغذیه متعادل و مغذی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و باعث ایجاد رابطه ناسالم با غذا می‌شود، بلکه به کمرنگ شدن باور عموم بر فعالیت‌های ورزشی هوازی و در دسترس که عامل اصلی سلامت جسم و ذهن انسان است، می‌انجامد.

از طرفی دیگر بر اساس نتایج مطالعات حاضر، پایه‌ترین اصول تمرینی نظیر شدت، ضربان کنترلی، مدل، آستانه‌ها، دوز و پارامترهای بی‌شمار فیزیولوژیکی و آناتومی حرکتی در این‌گونه موارد در نظر گرفته نمی‌شود و وقتی همراه با ترس دروغین «مصرف کالری مازاد» می‌شود، به‌شدت می‌تواند منجر به آسیب‌های ناتوان‌کننده، خستگی فیزیکی و در نهایت فرسودگی عاطفی شود.

این‌گونه می‌شود که پیامدهای این شیوه‌ها تنها به حوزه جسمانی محدود نمی‌شود. آنها به فضای عاطفی و ذهنی ما نفوذ می‌کنند و سبب ایجاد اضطراب، افسردگی و بسیاری از اختلالات سلامت روان می‌شوند.

نقطة تاریک اما این است که این تأثیرات یک اثر دومینو دارند و در سایر زمینه‌های زندگی از جمله روابط شخصی، پیشرفت تحصیلی یا شغلی و رضایت عمومی از زندگی هم تأثیرگذار خواهند بود.

چگونه در ذهن، افکار و باورهای اشتباه را در مورد تناسب اندام پاک کنیم و وارد واقعیت سلامت شویم؟

اول و مهم‌تر از همه، تعریف تناسب اندام باید دوباره چارچوب‌بندی شود. با یک مرور ساده در منابع اطلاعاتی جدید با اعتبار می‌توانید تعاریف بین‌المللی تناسب اندام را پیدا کنید و به‌آسانی متوجه واقعیتی که باید آن را دنبال کنید، شوید.

ضمناً تناسب اندام نباید به‌عنوان یک ابزار آرایشی برای دستیابی به اندامی “ایده‌آل” در نظر گرفته شود یا حتی به‌عنوان ابزاری برای زدودن سلامت روان.

در عوض، باید به‌عنوان راهی برای افزایش قدرت بدنی، استقامت، وضوح ذهنی و سلامت کلی تلقی شود. این ضروری است که به یاد داشته باشید که همه افراد منحصربه‌فرد هستند و نمی‌توان با ارائه یک نسخه پستی تناسب اندام به میلیون‌ها نفر توقع نتیجه عقلانی داشت. علم تمرین در سلامت امروزه می‌گوید که آنچه برای یک فرد معجزه می‌کند ممکن است برای دیگری مضر باشد.

یادمان باشد تغییر وضعیت سلامتی و تناسب اندام شما یک دوی سرعت نیست، بلکه یک ماراتن است. تعیین اهداف واقع‌بینانه و قدردانی از پیشرفت تدریجی بسیار مهم است.

این مقاله تنها در مورد اقدام علیه اطلاعات نادرست رسانه‌های اجتماعی نیست، بلکه در مورد یادآوری تأثیرات مخرب احساسی و جسمانی پنهان و غیر پنهان این روایت‌ها و تعاریف نادرست در زندگی روزانه شماست.

تجلیل از یک نوع استایل بدنی خاص، یک رژیم غذایی خاص، یا یک برنامه ورزشی خاص و قراردادن مخاطب در یک تصویر غیرواقعی و بی‌پایه، فارغ از عواقب جسمانی آشکار گزارش شده، می‌تواند به طور قابل‌توجهی به احساس پوچی و بی‌کفایتی بسیاری از افراد بیفزاید.

هر یک از ما از لحاظ هورمونی، ژنی، متابولیکی، فیزیولوژیکی و بیومکانیکی منحصربه‌فرد هستیم که راه رسیدن سلامت و اندام ایده‌آل را در هر گروه یا فرد متمایز می‌کند و این مقایسه دائمی اشتباه فقط نارضایتی درونی را افزایش می‌دهد که گاهی صدمات جبران‌ناپذیری را در همه جوانب به دنبال دارد.

منابع

https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-023-15232-7

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9676749

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32062021